Tel. +48 61 81 87 550 Tel. kom. +48 783 004 005

Prestiżowa nagroda dla dr n. med. Jerzego Kolasińskiego

Nowe kierunki leczenia otyłości

Co nas czeka w przyszłości – nowe kierunki leczenia otyłości.

Najnowsze dziedziny nauki, jak biologia molekularna i genetyka, poszerzają wiedzę na temat diagnostyki i terapii szeregu chorób. Otyłość jako choroba przewlekła stała się również przedmiotem wielu badań naukowych.

Szczególnie ostatnie lata przyniosły szereg nowych informacji dotyczących substancji, które mogą mieć znaczący wpływ na regulację ośrodka sytości i apetytu oraz na metabolizm naszego organizmu. Zdefiniowano dwie zasadnicze grupy tych czynników ze względu na działanie hamujące lub stymulujące apetyt. Naukowcy badający przyczyny otyłości dopatrują się jej źródła w zaburzeniach działania i interakcji tych substancji. Starają się odpowiedzieć na pytanie, dlaczego współczesny człowiek zatraca mechanizm kontroli nad schematem swojego żywienia. Dlaczego je, gdy wcale nie jest głodny, albo zjada znacznie więcej niż potrzebuje jego organizm.

Substancje hamujące apetyt są aktualnie w centrum zainteresowania z powodu możliwości wykorzystania ich w leczeniu otyłości. Zaliczyć do nich można m.in. leptynę, cholecystokininę, serotoninę, peptyd Y i kortykoliberynę.

Szczególnym zainteresowaniem wśród naukowców cieszy się leptyna. Jest ona hormonem wydzielanym przez tkankę tłuszczową. Przedostaje się drogą krwionośną do mózgu, gdzie reaguje ze specyficznymi receptorami w podwzgórzu. Otyłość obserwowana u zwierząt doświadczalnych związana była albo z brakiem u nich leptyny, albo z nieprawidłowościami funkcjonowania receptorów dla tego hormonu. U bardzo otyłych osób opisywane były sporadyczne przypadki jej niedoboru. Generalnie jednak otyłość jest związana z podwyższonym stężeniem leptyny we krwi. Niektórzy naukowcy interpretowali ten fakt występowaniem defektu w transporcie hormonu do mózgu lub zaburzeniami jego działania w komórkach. Podanie leptyny otyłym ludziom, którzy nie mają niedoboru tego hormonu, nie powoduje znaczącego spadku wagi. Możliwe, że terapia stanie się bardziej przydatna w kombinacji z innymi lekami lub po redukcji wagi za pomocą innych metod, kiedy stężenie endogennej leptyny obniża się. Jej odkrycie fundamentalnie zmieniło sposób myślenia naukowców o roli tkanki tłuszczowej jako aktywnego miejsca produkującego hormony biorące udział w regulacji wagi ciała, a nie tylko magazynu tłuszczów.

Druga grupa substancji o działaniu stymulującym apetyt zawiera m.in. neuropeptyd Y, oreksynę A i B, białko Agouti oraz grelinę. Warto poświęcić trochę uwagi grelinie jako najnowszemu odkrytemu peptydowi odgrywającemu znaczącą rolę w regulacji wagi ciała. Naukowcy byli zaskoczeni, gdy stwierdzili, że hormon ten produkowany jest w żołądku i dwunastnicy. Oznaczenia greliny podczas dnia wykazały, że jej stężenia ulegają podwyższeniu, kiedy zwiększa się głód, a obniżają się znacząco po jedzeniu. Stężenia greliny są podwyższone u ludzi otyłych, którzy stosują niskokaloryczną dietę.

Dalsze badania nad rolą substancji regulujących procesy odżywiania mogą stać się ważnym elementem leczenia nadwagi i otyłości. Być może nastąpią takie czasy, że jedna tabletka rozwiąże cały problem. Życie pokaże, czy jest to perspektywa daleka, czy bliska.

dr n. med. Anna Modelska-Ziółkiewicz

Przypisane kategorie: , , ,