Aspekt psychologiczny
Znaczenie wyglądu i ciała dla psychicznego funkcjonowania człowieka jest ogromne, bowiem stanowi istotny składnik JA. Wizerunek ciała, bo o nim tu mowa, w znacznym stopniu wpływa na poczucie zadowolenia, pewność siebie, sprzyja budowaniu pozytywnych relacji społecznych lub też jest źródłem wielu zahamowań, braku satysfakcji, kompleksów i niezadowolenia. Chirurgia estetyczna i plastyczna niewątpliwie sprzyja budowaniu pozytywnego obrazu siebie, wzmacnia poczucie własnej wartości, podnosi samoocenę – niemniej jednak nie każdy jest dobrym kandydatem do tego rodzaju leczenia.
Świadomość potrzeby
Jeśli uświadamiasz sobie potrzebę zmiany własnego wyglądu i chcesz poddać się zabiegowi chirurgicznemu, to musisz to sobie dokładnie zaplanować. Przede wszystkim musisz być wobec siebie uczciwy i szczery i spróbować odpowiedzieć sobie na kilka pytań: dlaczego chcę tego zabiegu? Jakie mam oczekiwania związane z tym zabiegiem? Na spotkaniu z chirurgiem dowiesz się, jaka zmiana jest możliwa.
Realistyczne oczekiwania
Jeśli oczekujesz, że zabieg chirurgiczny spowoduje zmianę zachowania u innej osoby, to możesz się rozczarować. Nie decyduj się na spotkanie z chirurgiem plastykiem również wtedy, gdy nie akceptujesz siebie i w związku z tym chcesz upodobnić się do kogoś, np. do znanego aktora lub aktorki. Nie oczekuj również tego, że zabieg chirurgiczny przywróci Ci „doskonałość” lub pierwotną młodość sprzed kilku dekad.
Jeśli przeżywasz teraz kryzys (śmierć współmałżonka, rozwód, utrata pracy) – w takiej sytuacji możesz dążyć do celów, które nie mogą być osiągnięte poprzez zmianę wyglądu, ponieważ wiążą się one z przezwyciężeniem kryzysu. Czasem chirurg plastyczny może skierować Cię do psychologa, aby upewnić się, że dążenie do zmiany wyglądu nie jest częścią Twojego emocjonalnego problemu.
Jeśli Twoje oczekiwania są realistyczne i rozumiesz, że celem leczenia jest poprawa stanu aktualnego, a wynik leczenia może odbiegać od zaplanowanego, to jesteś odpowiednim kandydatem do zabiegu plastycznego.
Planowanie i okres rekonwalescencji
Poddając się operacji zadbaj o swój komfort fizyczny i emocjonalny: zadbaj, aby w Twoim otoczeniu były osoby, które rozumieją Twoją decyzję i Cię wspierają, a nie osoby, które Cię krytykują lub będą nadmiernie przejmować się Twoimi dolegliwościami.
Okres rekonwalescencji może być trudniejszy i dłuższy, jeśli jesteś obciążony pracą, przeżywasz stres lub innego rodzaju presję, i jeśli Twoja operacja diametralnie wpłynęła na Twój wizerunek (operacja nosa, piersi, brzucha) – potrzebujesz czasu, aby nauczyć się akceptować swoje nowe ciało i nieco obce odbicie. W ciągu pierwszego tygodnia po operacji możesz mieć dzień, kiedy będziesz czuł się smutny, obolały, a Twój wygląd może być nieprzyjemny (obrzęki, siniaki). Unikaj w tym okresie osób, które będą niekorzystnie komentować Twoją decyzję i tym samym pogłębiać uczucie żalu lub zwątpienia. Polegaj na swojej osobie, przypomnij sobie z jakiego powodu zdecydowałeś się na zabieg, współpracuj z chirurgiem.
Depresja pooperacyjna
Kilka dni po operacji zaczyna poprawiać się samopoczucie fizyczne, ale nie poprawia się jeszcze wygląd, co może powodować obniżenie nastroju. Przyczyną tego stanu może być wyczerpanie, zmiany metaboliczne lub frustracja w oczekiwaniu na efekty zabiegu. Szczególnie narażeni są pacjenci, którzy byli przygnębieni przed zabiegiem lub mieli w przeszłości epizod depresyjny. Stan ten może trwać od kilku dni do kilkunastu tygodni, zazwyczaj mija po tygodniu, a sprzyjają temu spacery i lekka aktywność społeczna.
Reakcja otoczenia
Rezultat zabiegu chirurgicznego może wywołać różne reakcje otoczenia (znajomych, członków rodziny) i zwykle – nie zawsze są one pozytywne. Jeśli była to niewielka, kosmetyczna operacja, to możesz być krytykowany za głupie pomysły lub nadmierne przejmowanie się błahostkami, a jeśli zmiana była związana z cechą rodziny – przygotuj się na zdziwienie lub dezaprobatę. Pamiętaj, że Twoi bliscy lub przyjaciele mogą czuć się zagrożeni z powodu zmiany Twojego wyglądu. Niektórzy uważają, że warto uzbroić się w standardową odpowiedź na krytykę związaną z zabiegiem: „Jest to coś, co zrobiłem dla siebie i jestem z tego zadowolony”.
Jeśli procedura wpłynęła na to, że jesteś zadowolony z tego jak wyglądasz i jak się czujesz, to zabieg chirurgiczny był sukcesem.
Mgr Alicja Grupka
psychoterapeuta
Źródła:
1. David B. Sarwer (iinni)- „Psychological Aspects Reconstructive and Cosmetic Plastic Surgery- clinical, empirical and ethical perspectives”, USA, 2006
2. Anna Barytek-Matera: – Obraz ciała – obraz siebie”, Wydawnictwo Dafin Sp. z o.o., Warszawa, 2008.