Program korekcji piersi autogennym przeszczepem tkanki tłuszczowej wspomaganym zewnętrzną ekspansją tkankową.
Zastosowanie:
- Estetyczne korekcje piersi
- Rekonstrukcje piersi
Przeszczep tkanki tłuszczowej ma ponad 30 letnią historię. Pierwszy zaproponował technikę pobierania tkanki tłuszczowej Giorgio Fischer w 1975 roku (1). Następnie Illouz (2,3) rozwinął ideę liposukcji i spopularyzował ją w Europie i Stanach Zjednoczonych.
Jednocześnie zaproponował zastosowanie własnej tkanki tłuszczowej jako autogennego przeszczepu służącego do korekcji tkanek. Technika ta została opisana po koniec lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku, lecz dopiero w latach 90-tych Coleman (4) opisał standardy wykonywania autogennego przeszczepu tkanki tłuszczowej na które składały się: właściwe pobranie tkanki z okolic dawczych, odwirowanie i wszczepienie przygotowanej tkanki tłuszczowej w okolice biorcze. Już w latach 80-tych opisano stosowanie przeszczepu tkanki tłuszczowej w okolicy twarzy. Natomiast użycie jego w obszarze piersi spotkało się z dużą krytyką (5), co wstrzymało zastosowanie tkanki tłuszczowej w tej okolicy na kolejne 20 lat. Powodem takiego stanowiska były obawy o bezpieczeństwo onkologiczne w zakresie kobiecych piersi. Dopiero w ostatnich latach przeszczep tkanki tłuszczowej w celach rekonstrukcyjnych i estetycznych piersi znalazł aprobatę szerokiego grona specjalistów. Przygotowanie piersi przy pomocy ekspansji zewnętrznej zaproponowane przez Khouri (6) znacznie poprawiło przeżywalność przeszczepionej tkanki tłuszczowej w obrębie piersi. Ponadto liczne badania wykazały bezpieczeństwo onkologiczne tego typu zabiegów.
Wskazania
Zabiegi powiększania piersi własną tkanką tłuszczową z użyciem systemu zewnętrznej ekspansji stosuje się najczęściej w celach kosmetycznych, u kobiet, które nie chcą używać implantów piersiowych, oraz w zabiegach rekonstrukcji piersi. W pierwszym przypadku kobieta może liczyć na powiększenie piersi o jeden, półtora rozmiaru, przy jednoczesnym uniknięciu wszelkich powikłań związanych z wszczepieniem implantów piersiowych. Coraz częściej zabieg ten stosuje się także celem korekcji piersi tubularnych.
Zabiegi rekonstrukcji piersi własną tkanką tłuszczową z użyciem systemu zewnętrznej ekspansji jest ciekawą opcją w tego rodzaju chirurgii. Po takie rozwiązanie sięga się szczególnie w przypadku rekonstrukcji piersi po zabiegach mastektomii połączonych z radioterapią. Tu bowiem chętnie odstępuje się od stosowania implantów piersiowych. Dodatkową zaletą metody jest jej korzystny wpływ na wygląd i strukturę blizn pooperacyjnych. Słusznie przypuszcza się, że dzieję się tak za sprawą komórek macierzystych zawartych w przeszczepianej tkance tłuszczowej.
Kwalifikacja do zabiegu
Jak przed każdym zabiegiem chirurgicznym pacjentka jest konsultowana przez chirurga. Ocenia on stan piersi, potencjalną okolicę dawczą tkanki tłuszczowej oraz ogólny stan zdrowia pacjentki. Jeśli wskazaniem do zabiegu są względy estetyczne wówczas przeprowadza się szczegółowy wywiad onkologiczny dotyczący najbliższej rodziny pacjentki. Jeśli najbardziej spokrewnione z pacjentką osoby (matka, siostra, babcia od strony matki) chorowały na raka piersi wówczas kieruje się pacjentkę na badania mutacji BRCA 1 i BRCA 2 i zaleca konsultację onkologiczną. W przypadkach rekonstrukcyjnych opinia onkologa jest niezbędna. Integralną częścią przygotowania do zabiegu są badania USG piersi lub mammografia zalecane zależnie od wieku i wywiadu.
Przygotowanie piersi przy pomocy aparatu próżniowego
Piersi, które mają być poddane zabiegowi przeszczepu tkanki tłuszczowej są rozprężane przy pomocy aparatu podciśnieniowego. Pacjentka stosuje ten aparat w godzinach nocnych ( średnio 10 godzin na dobę) najczęściej w okresie jednego miesiąca przed zabiegiem. W ciągu dnia aparat nie jest stosowany, co umożliwia pacjentce pełną aktywność zawodową. Ostatnie trzy dni przed zabiegiem wymagają noszenia aparatu przez całą dobę. Stosowanie aparatu jest nieznacznie uciążliwe. Czasami mogą wystąpić podrażnienia skóry, które łagodzi się kremami z dodatkiem sterydów. Dołączony do zestawu ubiór ułatwia stosowanie aparatu i poprawia wygląd pacjentki. Po zabiegu przeszczepu tkanki tłuszczowej wskazane jest stosowanie aparatu przez kolejne dwa tygodnie.
Wykonanie zabiegu
Zabieg jest wykonywany w znieczuleniu ogólnym. W pierwszym etapie lekarz pobiera z wybranych okolic ciała tkankę tłuszczową, którą następnie poddaje procesowi odwirowania.
Tym samym otrzymuje tkankę pozbawioną elementów płynnych (olej) i krwinek czerwonych. Wpływa to korzystnie na proces wgajania się przeszczepianej tkanki. Następnie poprzez niewielkie nakłucia tkanka tłuszczowa jest wprowadzana w okolice pod i nad gruczołem piersiowym.
Unika się podawania tkanki tłuszczowej w gruczoł. W przypadkach rekonstrukcyjnych tkanka tłuszczowa jest wprowadzana w mięsień piersiowy większy i w tkankę podskórną rekonstruowanej piersi. Czasami zabieg jest uzupełniany modelowaniem fałdu podpiersiowego. Zabieg przeszczepu tkanki tłuszczowej trwa najczęściej od 1 do 2 godzin.
Po zabiegu pacjentka pozostaje w klinice najczęściej jedną dobę.
Powrót do pełnej sprawności
Po zabiegu przeszczepu tkanki tłuszczowej powrót do pełnej sprawności jest bardzo szybki. W okolicach dawczych mogą wystąpić zasinienia i obrzęk.
Miejsca wprowadzenia sondy są sklejane plasterkami typu steri-strip, które usuwa się po tygodniu. Wskazane jest noszenie ubioru uciskowego przez okres 2-4 tygodni.
Piersi są opuchnięte i bolesne. Możliwe jest wystąpienie zasinienia. Miejsca wprowadzania sondy są także pokryte plasterkami typu steri-strip, które usuwa się po tygodniu. W ciągu pierwszego miesiąca po zabiegu wskazane jest stałe noszenie stanika oraz stosuje się ponownie aparat jedynie w godzinach nocnych. Powrót do pracy następuje najczęściej po tygodniu.
Powikłania
Jak każdy zabieg chirurgiczny także przeszczep tkanki tłuszczowej połączony z rozprężaniem piersi przy pomocy aparatu podciśnieniowego łączy się z ryzykiem powikłań. Są one najczęściej niegroźne. Wymienić tu należy utrzymujący się obrzęk i zdrętwienie okolic operowanych, zasinienia, krwiak, stany zapalne skóry i tkanek w okolicy wykonywanego zabiegu. Każdorazowo zwraca się uwagę na ryzyko powikłań zakrzepowo zatorowych i włącza postępowanie profilaktyczne.
Efekty
Zabieg powiększenia i rekonstrukcji piersi przeszczepem tkanki tłuszczowej w połączeniu z rozprężaniem piersi przy pomocy systemu zewnętrznej ekspansji daje trwałe efekty. Należy mieć świadomość, że część przeszczepionej tkanki tłuszczowej ulega wchłonięciu, a ta która się wchłonie pozostaję w tym miejscu na stałe.
Podlega ona jednak takim samym zmianom jak pozostała tkanka tłuszczowa w obrębie innych okolic ciała tzn. jeśli pacjentka schudnie wówczas także jej piersi mogą się zmniejszyć, gdy przytyje to także piersi się powiększą. Bywa, że celem uzyskania lepszego efektu zabieg jest powtarzany. Stosując przeszczep tkanki tłuszczowej w rekonstrukcji piersi odnotowuje się także poprawę struktury i wyglądu blizn po poprzedniej operacji.
Korekcje piersi z użyciem własnej tkanki tłuszczowej połączone z użyciem ekspansji tkanek stanowią bardzo interesującą alternatywę dla dotychczas stosowanych zabiegów powiększania i rekonstrukcji kobiecych piersi.
Literatura:
- Fischer G. Surgical treatment of cellulitis. Papier presented at: Third Congress of the International Academy of Cosmetic Surgery; May 31, 1975; Rome, Italy
- Illouz YG. Body contouring by lipolysis: A five year experience with over 3000 cases. Plast Reconstr Surg. 1983;72:591-597
- Illouz YG. The fat cell „graft”: A new technique to film depressions. Plast Reconstr Surg. 1986;78:122-123
- Coleman SR. Structural fat grafting. Plast Reconstr Surg. 2005;115:1777-1778
- Fredericks S. Fat grafting injection for sofy tissue augmentation (Discussion). Plast Reconstr Surg. 1989;84:935
- Khouri R, Del Vecchio D. Breast reconstruction and augmentation using pre-expantion and autologous fat tranplantation. In: Spear SL., ed. Surgery of the Breast: Principles and Art 3rd ed. Philadelphia: Wolters Kluwer/Lippincott Williams & Wilkins; 2011:1374-1400
