O tym jak ważną rolę odgrywa psychika w leczeniu wielu chorób wiadomo od dawna. Najczęściej jednak przypisuje się jej znaczenie w leczeniu onkologicznym czy w rehabilitacji. Tymczasem, coraz częściej mówi się o holistycznym podejściu do pacjenta, czyli o uwzględnieniu wszystkich czynników mających wpływ na jego zdrowie „cielesne i duchowe”, podkreślając wyraźny związek, tych dwóch elementów. Istotny jest też wpływ stresu oraz cech osobowości na stan funkcjonowania ludzkiego organizmu. Odpowiedzialność za takie spojrzenie leży zarówno po stronie lekarza, jak i pacjenta, który często nie ma świadomości tego, jak ważną rolę w radzeniu sobie z chorobą ma psychika. W związku z tym sugestia lekarza, aby skorzystać z pomocy psychologa lub psychoterapeuty często wprowadza pewien stopień niepokoju, wywołuje oburzenie lub atak. Tymczasem psychoterapia stanowi naturalne uzupełnienie nowoczesnego procesu terapeutycznego, gdzie oprócz farmakologii niezbędna jest zmiana przekonań, zwiększenie umiejętności radzenia sobie ze stresem, uformowanie optymistycznego nastawienia do świata. Psychoterapia pozwala też poszerzyć świadomość na temat własnych napięć psychicznych, zablokowanych pragnień czy wewnętrznych konfliktów.

Powszechnie wiadomo, że w przebiegu wielu chorób, zwłaszcza przewlekłych lub nawrotowych, znacznie obniża się samoocena i poczucie własnej wartości, spada wola życia i energia życiowa, pojawia się poczucie bezradności i beznadziejności. Włączenie psychoterapii jest wówczas bardzo pożądane, ponieważ znacznie poprawia postrzeganie samego siebie i wzmacnia człowieka w walce z chorobą.

Nową dziedziną współczesnej medycyny jest psychodermatologia, która obejmuje swym zakresem: dermatologię, psychologię, psychiatrię, medycynę estetyczną i kosmetologię. Psychodermatologia bada zależności pomiędzy chorobami skóry, a psychiką człowieka, bowiem od dawna zauważono, że pod wpływem wielu czynników psychicznych (np. stresu), choroby skóry mogą się nasilać. Stąd dziś podkreśla się rolę psychoterapii w leczeniu szeregu schorzeń takich jak: łuszczyca, atopowe zapalenie skóry, pokrzywka, przewlekły świąd, łysienie plackowate, nadmierna potliwość, etc.

Osobnym zagadnieniem jest zastosowanie psychoterapii w leczeniu wypadania włosów. To także nowa dziedzina medycyny: psychotrychologia, która odnosi się do psychosomatycznych chorób związanych z włosami.

Dziś psychoterapia nabiera nowej wartości. Staje się integralną częścią medycyny zmieniając jej tradycyjne oblicze.

Konsultacje psychoterapeutyczne i proces terapeutyczny są przeprowadzane przez psychoterapeutkę mgr Alicję Grupkę w ramach Prywatnego Gabinetu Psychoterapeutycznego.

Wieloczynnikowa koncepcja chorób uznaje, że człowiek jest jednością biologiczną, psychiczną i społeczną. Zakłócenie funkcjonowania w jednym z tych elementów może wywoływać różne zjawiska, które prowadzą do uruchomienia procesów patologicznych i mogą stać się czynnikiem etiologicznym. Udział poszczególnych czynników może być wyrażony w różnym stopniu, niemniej jednak, poznanie ich wzajemnych uwarunkowań i zależności jest bardzo pomocne w odkryciu mechanizmów powstawania i rozwoju choroby. Często choroba pojawia się (lub jej przebieg zaostrza się) pod wpływem ostrego lub przewlekłego stresu, co skłania do poszukiwania mechanizmów patogenetycznych w sferze zaburzeń psychicznych i emocjonalnych. Ocena stanu psychicznego pacjenta I jego sposobu funkcjonowania jest wówczas niezmiernie ważna.

Najnowsza literatura z zakresu psychotrychologii i psychoneuroimmunologii podaje również, że związek między chorobami włosów (np. łysienie plackowate) a czynnikami psychicznymi próbuje się wyjaśnić na poziomie neurobiologicznym. W skórze, w układzie nerwowym oraz w układzie immunologicznym występują wspólne neuromediatory i neurohormony, które pod wpływem stresu uruchamiają szereg zmian w komórkach i mikrokrążeniu mieszków włosowych. Jest to kolejne potwierdzenie, że nabywając umiejętności radzenia sobie ze stresem, wprowadzając pozytywną postawę psychiczną i modyfikując zachowanie stymulujemy – w pierwszej kolejności – procesy komórkowe, a w dalszej – przebieg samej choroby.

Z praktyki wynika, że osoby zgłaszające się do dermatologa lub trychologa z powodu chorób włosów mają także inne objawy z pozoru nie związane z włosami. Występują one nie tylko z powodu zmiany wyglądu, ale często są wynikiem obciążenia emocjonalnego, któremu towarzyszy niskie poczucie własnej wartości, znaczne pogorszenie jakości życia i niepokój. Osoby te często doświadczają bezradności, trudności adaptacyjnych, mają niską samoocenę, wewnętrznie odrzucają samego siebie, często mają trudne doświadczenia życiowe, są niezadowolone z siebie. Taki stan emocjonalny jest dodatkowym utrudnieniem w stosowaniu klasycznej terapii. Dlatego, decydując się na leczenie trychologiczne nie można pominąć psychoterapii, która wspomaga to leczenie i w ten sposób prowadzi do długookresowej poprawy i odrostu włosów.

Mgr Alicja Grupka
Psychoterapeuta

Konsultacje psychoterapeutyczne i proces terapeutyczny są przeprowadzane przez mgr Alicję Grupkę – psychoterapeutkę w ramach Prywatnego Gabinetu Psychoterapeutycznego.